Najnowszy wpis
Czym jest arteterapia?
Wykorzystywanie sztuki w procesie leczenia, znane jako arteterapia, nie tylko poprawia stan psychiczny pacjentów, ale także przyczynia się do rozwoju kultury" - podkreślił w rozmowie z PAP Maciej Bóbr, historyk sztuki oraz rzecznik prasowy Szpitala Klinicznego im. dr. J. Babińskiego w Krakowie Kobierzynie.
Jak zaznaczył, dzieła stworzone przez pacjentów psychiatrycznych czasami są prezentowane nie tylko w samych szpitalach, ale również na wystawach w renomowanych galeriach i muzeach. Prace podopiecznych tego szpitala były eksponowane między innymi w Muzeum Sztuki Współczesnej w Krakowie (MOCAK), Sopockiej Galerii BWA, Muzeum Etnograficznym w Warszawie, a także za granicą, w Niemczech i ostatnio w Luksemburgu. Niektórzy pacjenci, tak jak Sylwia Mensfeld, Michał Gagatek i Marcin Babło, zgłaszają swoje prace do Krakowskiego Salonu Sztuki.
Należy jednak zaznaczyć, że część chorych tworzy wyłącznie dla siebie, czasem ukrywając swoje prace przed innymi. Jak wyjaśnił Maciej Bóbr, nie zawsze chcą dzielić się swoją twórczością z światem, pomimo że dzieła te odzwierciedlają ich emocje i przeżycia.
Kobierzyński szpital psychiatryczny gromadzi kolekcję prac pacjentów, tworzoną od 50 lat, która obejmuje 5 tysięcy obrazów, rysunków, rzeźb, ceramiki i rękodzieła. Wśród docenionych twórców znajdują się m.in. Maria Wnęk, Władysław Wałęga, Edward Sutor, Tadeusz Głowala, Renata Bujak i Leszek Zając, a także młodsze pokolenie artystów, takie jak Sylwia Mensfeld i Marcin Babło.
Pacjenci psychiatryczni angażują się w twórczość zarówno podczas specjalnie organizowanych sesji arteterapii, jak i w czasie wolnym czy w domu po opuszczeniu szpitala. W ramach terapii uczestniczą również w zajęciach teatralnych, muzycznych i tanecznych. Co roku w szpitalu Kobierzynie odbywa się Festiwal Twórczości Bezpretensjonalnej "Sami z Siebie", który jest otwarty dla wszystkich, którzy chcą poznać działalność artystyczną pacjentów.
Historyk sztuki, pytany o procent pacjentów psychiatrycznych zajmujących się twórczością artystyczną, odpowiedział, że jest to podobny odsetek do osób zdrowych, wynoszący około pięciu procent. Większość z nich zajmuje się malarstwem i rysunkiem, ale sztuką może być praktycznie wszystko, od pomalowanego kamienia po kompozycje z suchych kwiatów.
Niezależnie od tematu prac, nie da się jednoznacznie określić ich głównego motywu, ponieważ przedstawiają różnorodne elementy, takie jak krajobrazy, portrety czy abstrakcyjne kompozycje, które można interpretować na wiele sposobów.
Jednym z niezaprzeczalnych atutów tych dzieł jest ich autentyczność. Twórczość pacjentów jest bezpośrednią ekspresją ich osobowości, nieograniczoną teorią sztuki ani stylistycznymi konwencjami. W przeciwieństwie do profesjonalnych artystów, pacjenci zazwyczaj nie myślą o zyskach podczas tworzenia.
W szpitalu w Kobierzynie prace pacjentów są czasem sprzedawane zainteresowanym, przy czym połowa uzyskanej kwoty trafia do autora, a druga połowa do szpitala jako rekompensata za użyte materiały. W Polsce jednak nie istnieje jeszcze rozwinięty rynek dla takich prac, co wpływa na stosunkowo niskie ceny, wynoszące od 700 złotych do 3 tysięcy złotych za najlepsze dzieła.
Maciej Bóbr podkreślił także, że pacjenci-artystów zazwyczaj nie dążą do zdobycia sławy. Wśród uznanych po śmierci artystów outsiderów wymienił przykład Edmunda Monsiela, który po śmierci w 1962 roku pozostawił około 600 rysunków i szkiców, odkrytych w tajemnicy. Jego ekspresyjne prace o tematyce religijnej są dziś prezentowane przez renomowane galerie, w tym Muzeum Śląskie.
Twórczość artystów cierpiących na choroby psychiczne wpisuje się w nurt art brut, czyli sztukę ludzi wykluczonych, charakteryzującą się surowością i autentycznością. To twórcy, którzy często nie pasują do konwencji społeczeństwa i tworzą intuicyjnie.
Podsumowując, szpital im. dr. J. Babińskiego w Krakowie był pionierem wprowadzając arteterapię jako standardową metodę leczenia i rehabilitacji ponad 50 lat temu. Działalność artystyczna, taka jak malarstwo, rysunek, taniec i muzyka, wspiera proces rehabilitacji pacjentów, pomagając im odzyskać wiarę w swoje umiejętności i odkrywać
na podstawie Polska Agencja Prasowa - Historyk sztuki: Arteterapia nie tylko leczy ale też rozwija kulturę
Fundacja Artsider im. Cypriana Michalika
KRS: 0001134250
Konto do wpłat: PKO BP
26 1020 2892 0000 5102 0941 4758
Śledź nas:
Napisz do nas
artsider@artsider.pl
798 017 122
artsider@artsider.pl
Jesteśmy Fundacją Artsider im. Cypriana Michalika. Wspieramy osoby zmagające się z tą chorobą i promujemy ich talent artystyczny.
Sprzedajemy papierowe kubki dla kawiarni, ozdobione unikalnymi grafikami osób chorujących na schizofrenię.
Kontakt
Menu